Κέραμος
Το χωριό Κέραμος βρίσκεται στη βόρεια Χίο σε απόσταση περίπου 53 χιλιομέτρων από την πόλη της Χίου. Είναι ορεινό χωριό κτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 220 μέτρων. Έχει αναπτυχθεί μέσα σε πυκνή βλάστηση, στις πλαγιές της Αμανής και απέναντι από το ψηλότερο βουνό της Χίου, το Πελιναίο. Η ονομασία του χωριού υποδηλώνει την «κεραμίτιδα γην», δηλαδή το χώμα από το οποίο παράγονται τα κεραμίδια. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα χωριά της Αμανής, το οποίο αναπτύχθηκε για πολλές δεκαετίες με άξονα τις δραστηριότητες εξόρυξης των μεταλλευμάτων αντιμονίου που διαθέτει.
Στην περιοχή συναντάμε ηφαιστειογενή πετρώματα πλούσια σε αντιμονίτη από τα οποία, με την κατάλληλη επεξεργασία, βγαίνει το ορυκτό αντιμόνιο. Από την Αρχαιότητα ήταν γνωστό ότι η παρουσία του αντιμονίου σε μικρή αναλογία σε διάφορα μαλακά μέταλλα, όπως για παράδειγμα στο μόλυβδο, αυξάνει σημαντικά τη σκληρότητά τους. Συχνά αναφέρεται ότι η ονομασία του είναι ελληνικής προέλευσης. Το πρώτο συνθετικό «αντί» και το δεύτερο συνθετικό «μόνος», δημιούργησαν μία λέξη που δηλώνει ότι το αντιμόνιο δεν βρισκόταν καθαρό, αλλά πάντα μαζί με άλλα στοιχεία και κυρίως το αρσενικό. Ωστόσο, πιθανότερη εκδοχή είναι ότι προέρχεται από την αραβική παραφθορά του λατινικού “stibium” της Αρχαιότητας, από το οποίο προέρχεται και ο συμβολισμός του (Sb). Οι ενώσεις του αντιμονίου από την Αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν σε κοσμητικές εφαρμογές. Το μεταλλικό (δηλαδή στοιχειακό) αντιμόνιο ήταν επίσης γνωστό, αλλά θεωρείτο λανθασμένα ότι ήταν μορφή του μολύβδου, μέχρι που ανακαλύφθηκε ότι πρόκειται για ξεχωριστό στοιχείο. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος περιέγραψε διάφορους τρόπους παραγωγής τριθειούχου αντιμονίου για ιατρικούς σκοπούς, στη μνημειώδη Φυσική Ιστορία (Natural History) και διέκρινε δυο μορφές αντιμονίου, «αρσενικού» και «θηλυκού». Πιθανότατα εννοούσε το τριθειούχο αντιμόνιο ως «αρσενικό» αντιμόνιο, ενώ το φυσικό μεταλλικό αντιμόνιο ως υπερέχον, βαρύτερο και λιγότερο εύθραυστο «θηλυκό» αντιμόνιο. Η πρώτη περιγραφή μιας διαδικασίας απομόνωσης του αντιμονίου βρίσκεται στο βιβλίο De la pirotechnia του 1540 από τον Vannoccio Biringuccio (Βαννόκιο Μπιρινγκούκιο).
Στο χωριό Κέραμος σώζονται μέχρι και σήμερα τα ερείπια των εγκαταστάσεων των μεταλλείων, τα οποία λειτουργούσαν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960. Τα μεταλλεία αντιμονίου της Κεράμου αποτελούν ένα σπάνιο μνημείο της βιομηχανικής μας κληρονομιάς και τόπο ιστορικής μνήμης.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό του χωριού είναι ότι παλαιότερα λειτουργούσαν σε αυτό πέντε ελαιοτριβεία. Τα ερειπωμένα ελαιοτριβεία, όπως και μηχανήματά τους, μπορεί ο επισκέπτης να τα δει έως και σήμερα. Επίνειο του χωριού είναι τα Αγιάσματα, γνωστά για τα ιαματικά λουτρά και την θαλασσοθεραπεία. Ο ενοριακός ναός του χωριού είναι ο Άγιος Παντελεήμονας και πανηγυρίζει στις 27 Ιουλίου.